เมื่อไม่กี่วันนี้เอง มีคนใช้ Network Srtreamer ของ Cambridge Audio รุ่น CXN ถามเข้ามาว่าเขาเอา CXN ไปใช้กับชุดเครื่องเสียงแล้วมีปัญหาเสียงเบามาก เร่งวอลลุ่มของแอมป์ขึ้นมาจนเกือบสุดก็ยังไม่ค่อยจะดัง เขาสงสัยว่า ทำไมเกนเอ๊าต์พุตของ CXN ตัวนี้มันถึงได้เบามาก.? หรือจะไม่แม็ทช์กัน.??
คุยกันไปคุยกันมาถึงได้พบสาเหตุ เรื่องของเรื่องมันก็คือว่า เพื่อนคนนี้เขาไม่รู้ว่า ตัว CXN มีฟังท์ชั่น “Digital Pre-amp Mode” และตัวที่เขาได้มาถูกเปิดใช้ฟังท์ชั่นนี้คาอยู่ โดยที่ผู้ใช้คนเก่า (เขาซื้อต่อจากเพื่อนมา เพื่อนอัพฯ ไปเล่นตัวใหญ่ 851N) ปรับวอลลุ่มไว้แค่ระดับสิบกว่าดีบีเท่านั้นเอง ผมแนะนำให้เขาปรับไปใช้โหมด Fixed แล้วเวลาฟังถ้าต้องการปรับเปลี่ยนความดังก็ให้ไปปรับที่วอลลุ่มของแอมป์ฯ แทน
เขาหายไปสอง–สามวันก่อนจะกลับมาถามคำถามใหม่ คือแอมป์หลอดที่เขาใช้อยู่ไม่มีรีโมทไร้สาย เขารู้สึกไม่สะดวกที่จะต้องคอยลุกจากที่นั่งไปหมุนปุ่มวอลลุ่มที่แอมป์เพื่อคอยปรับความดัง อยากรู้ว่ามีวิธีแก้ปัญหานี้หรือไม่.? ผมเลยบอกให้เขาเปลี่ยนไปใช้ฟังท์ชั่น Digital Pre-amp Mode ของตัว CXN แล้วสอนให้เขาทำ Level Matching ระหว่างตัว CXN กับแอมป์ของเขา จากนั้นก็เปลี่ยนมาใช้วิธีปรับความดังผ่านทางแอพฯ CA Connect ของ Cambridge Audio บน iPad แทน
Level Matching คืออะไร.?
เป็นเทคนิคในการปรับจูนความดังของระบบเครื่องเสียงที่มี Volume ซ้อนกันสองชั้น ดูจากภาพตัวอย่างข้างบนนี้จะเข้าใจง่ายขึ้น
ยกตัวอย่างจากซิสเต็มของผมเอง ซึ่งผมใช้ปรีแอมป์รุ่น Modulus 3A (เรียกสั้นๆ ว่า M3A) ของยี่ห้อ Audible Illusion ทำงานร่วมกับเพาเวอร์แอมป์หลอดโมโนบล็อกของยี่ห้อ VTL รุ่น MB125 ซึ่งตัวปรีแอมป์ M3A ไม่มีรีโมทไร้สาย ปรับความดังด้วยวิธีแมนน่วลอย่างเดียว แถมใช้วอลลุ่มสองตัวแยกสำหรับปรับสัญญาณแชนเนลซ้าย (Left) กับแชนเนลขวา (Right) ซะด้วย เวลาจะเปลี่ยนความดังค่อนข้างลำบากพสมควร เพราะต้องหมุนสองปุ่ม
ยังมีปัญหาอีกอย่างสำหรับวอลลุ่มของตัว M3A นั่นคือมันแบ่งระดับความดังออกเป็นคลิ๊กกว้างๆ ไม่ได้เป็นวอลลุ่มแบบ Linear ข้อดีของวอลลุ่มแบบนี้คือเสียงดี เพราะอิมพีแดนซ์แต่ละคลิ๊กจะคงที่ ไม่เคลื่อน ส่วนข้อเสียคือระดับความดังระหว่างคลิ๊กค่อนข้างหยาบ บางครั้ง ลดลงมาหนึ่งคลิ๊กก็อาจจะทำให้เสียงโดยรวมออกมาเบาเกินไป ในขณะที่บางครั้งพบว่า ขยับเพิ่มขึ้นไปแค่หนึ่งคลิ๊ก แต่เสียงที่ออกมาก็ดังมากไป ซึ่งเหตุการณ์นี้เกิดขึ้นบ่อยๆ
เมื่อผมนำเอา CXN มาใช้ในซิสเต็มของผม ผมจะเปลี่ยนการปรับระดับความดังของซิสเต็มไปใช้วอลลุ่มของตัว CXN แทนโดยคงที่วอลลุ่มของตัวปรีแอมป์ M3A เอาไว้ตำแหน่งใดตำแหน่งหนึ่งที่ให้ผลลัพธ์โดยรวมดีที่สุด ซึ่งกระบวนการที่ใช้ในการค้นหาตำแหน่งวอลลุ่มของ M3A ที่เหมาะสมลงตัวกับเกนวอลลุ่มของตัว CXN นี่แหละ คือการทำ Level Matching (หรือจะเรียกว่า Gain Matching ก็ย่อมได้)
ขั้นตอนปฏิบัติ
หลังจากเชื่อมต่อเอ๊าต์พุตของ CXN* เข้ากับอินพุตใดอินพุตหนึ่งของแอมป์ที่คุณใช้อยู่แล้ว ให้เลือกอินพุต ซีเล็กเตอร์ที่แอมป์ให้ตรงกับอินพุตที่เชื่อมต่อกับอุปกรณ์ Network Streamer แล้วหรี่วอลลุ่มของแอมป์ลงมาให้สุดก่อน (ศรชี้ 1)
จากนั้นก็เข้าไปในเมนูของตัวเครื่อง CXN กดเลือกเข้าไปที่เมนูย่อย “Audio” เลื่อนไปที่หัวข้อ “Digital pre-amp mode” แล้วเลือกไปที่ “OFF” เพื่อปิดใช้งานฟังท์ชั่น Digital pre-amp mode ของตัว CXN ไปใช้โหมด “Fixed” คือส่งสัญญาณเต็มออกไปจากเอ๊าต์พุตของตัว CXN
เปิดแอพฯ CA Connect ขึ้นมา แล้วเลือกเล่นเพลงอะไรก็ได้
ค่อยๆ ขยับเพิ่มวอลลุ่มที่ตัวแอมป์ขึ้นมาทีละนิด เพื่อหาตำแหน่งของวอลลุ่มที่ให้ความดังเท่าที่คุณต้องการ เมื่อกำหนดตำแหน่งได้แล้ว ให้หยุดเล่นเพลง
เข้าไปที่เมนูของตัว CXN ไปที่เมนูหัวข้อ “Audio” เลือกตั้งที่หัวข้อ “Digital pre-amp mode” ไปที่ตำแหน่ง “On” เพื่อเปิดใช้ฟังท์ชั่น Digital pre-amp mode
ที่ตัวแอพฯ CA Connect จิ้มเลือกไปที่ไอค่อนวอลลุ่มของตัวแอพฯ (วงกลมสีส้ม) จะปรากฏหน้าต่างปรับวอลลุ่มขึ้นมา (ศรชี้ 2) ซึ่งตอนนี้ระดับวอลลุ่มจะอยู่ในตำแหน่งสูงสุด ให้ปรับลดระดับวอลลุ่มของแอพฯ ลงมา โดยจิ้มกดไปที่ไอค่อนวอลลุ่มลดเสียง (วงกลมสีเขียว) โดยกะให้อยู่ที่ตำแหน่งประมาณ 75% ของระดับวอลลุ่มทั้งหมดที่แอพฯ มีมาให้ปรับ
จากนั้นให้เล่นเพลงเดิมขึ้นมา ซึ่งตอนนี้คุณจะได้ยินเสียงเพลงที่เบาลงกว่าเดิม เบากว่าระดับความดังที่คุณต้องการ จากนั้นให้ค่อยๆ หมุนปรับปุ่มวอลลุ่มที่แอมป์ (ศรชี้ 1) ขึ้นมาเรื่อยๆ จนได้ความดังอยู่ในระดับที่ใกล้เคียงกับเงื่อนไขแรก เป็นอันเสร็จสิ้นภาระกิจ
ณ จุดนี้ เวลาต้องการปรับเปลี่ยนความดัง ก็ให้ใช้วอลลุ่มที่ตัวแอพฯ โดยปล่อยวอลลุ่มที่แอมป์ฯ ให้อยู่คงที่ตรงนั้น ซึ่งข้อดีที่ได้จากการทำแบบนี้ก็คือความสะดวกในการปรับวอลลุ่มโดยไม่ต้องลุกไปหมุนปุ่มวอลลุ่มที่แอมป์ฯ ทุกครั้ง แต่ว่า วิธีนี้จะทำให้เกิดข้อด้อยกับเสียง คือทำให้ความใสของเสียงลดลง ซึ่งจะเกิดมาก–น้อยแค่ไหนยังบอกไม่ได้ บางคู่กรณีเสียงด้อยลงไม่มาก คุ้มกับความสะดวกที่ได้รับ ในบางคู่กรณีก็อาจจะด้อยลงไปเยอะ จะเลือกใช้วิธีนี้หรือไม่ ก็ขึ้นอยู่กับดุลยพินิจของคุณเอง /
* อาจจะเป็นเครื่องเล่น Network Streamer ตัวอื่นที่แอพฯ ของมันมีฟังท์ชั่นให้ปรับวอลลุ่มได้ (แอพฯ บางตัว อย่างเช่น roon เปิดโอกาสให้ผู้ใช้สามารถเลือกได้ว่าจะใช้ฟังท์ชั่น Volume Control ที่แอพฯ หรือไม่ก็ได้)
